ทำความรู้จัก ไบโอติน และสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อเส้นผม

หลายคนอาจมีข้อสงสัย และเป็นคำถามในใจว่า ไบโอติน ช่วยเรื่องเส้นผมได้จริงไหม? ประโยชน์ของไบโอติน จะเป็นวิตามินที่ช่วยทำให้ผมหนาขึ้น และลดปัญหาผมร่วงได้จริงหรือ?

ไบโอติน วิตามินจำเป็นต่อเส้นผม-ผิว-เล็บ

ไบโอติน (Biotin) เป็นที่รู้จักในอีกชื่อว่า วิตามิน เอช (Vtomin H) หรือ วิตามินปี 7 (Vitornin B7) จัดอยู่ในกลุ่มวิตามินบี ซึ่งเป็นวิตามินที่ละลายในน้ำ ทำหน้าที่ช่วยในระบบเผาผลาญ และช่วยในการเจริญเติบโตของเซลล์ต่างๆ ในร่างกาย โดยเฉพาะเซลล์ที่สร้างใหม่อยู่ตลอดเวลา เช่น เส้นผมเล็บ และผิวหนัง เป็นต้น ซึ่งไบโอติน เป็นสารสำคัญซึ่งกำลังเป็นที่นิยมนำมาใช้ในการบำรุงผมและเล็บให้มีสุขภาพดี

งานวิจัยประโยชน์ของไบโอติน

งานวิจัยในกลุ่มคนที่ขาดไปโอติน พบว่าให้ผลที่ดีในการเจริญของผมและเล็บ เนื่องจากไบโอตินทำหน้าที่เกี่ยวกับการสังเคราะห์โปรตีนโดยเฉพาะโปรตีนที่มีชื่อว่า เคราติน (Keroin) ซึ่งเป็นโครงสร้างสำคัญของเส้นผมและเล็บของมนุษย์ (อ้างอิงที่ 1, 2) จึงทำให้เส้นผมและเล็บสุขภาพดีและแข็งแรง อาการเส้นผมขาดหลุดร่วงจึงลดลงตามไปด้วย การเสริมไบโอตินจึงช่วยลดอาการผมร่วงได้จริง และทำให้ผมที่เกิดใหม่มีความแข็งแรงในคนที่ประสบปัญหาผมร่วงจากการขาดไบโอติน

งานวิจัยที่ทำในอาสาสมัครเพศหญิงจำนวน 30 คน อายุระหว่าง 24-65 ปี ที่ทราบว่าตัวเองมีปัญหาผมบาง ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับโภชนาการที่ไม่ดี ความเครียด ผลกระทบจากฮอร์โมนหรือประจำเดือนมาไม่ปกติ โดยให้รับประทานอาหารเสริมโปรตีนที่ผสม ไบโอติน, สารสกัดฮอร์สเทล, อะเซโรลาเชอร์รี (ให้วิตามินซี) และซิงค์ เป็นระยะเวลา 90 วัน โดยทำการวัดผลการทดลองจากพื้นที่บนหนังศีรษะขนาด 4 ตร.ซม. (2 ชม. X 2 ซม.) พบว่า จำนวนเส้นผมมีมากขึ้นและผมร่วงหลังจากการสระลดลง เมื่อเทียบกับกลุ่มที่ได้รับยาหลอกอย่างเห็นได้ชัด (อ้างอิงที่ 3)

อาการที่บ่งชี้ว่าร่างกายขาดไบโอติน เช่น สีผมเปลี่ยน ผมหงอกก่อนวัย ผมหลุดร่วง เล็บเปราะ หัก ผิวหนังแห้ง อักเสบง่าย มีผืนแดง ขึ้นรอบดวงตา จมูก และปาก (อ้างอิงที่ 2)

สารอาหารที่มีประโยชน์ต่อเส้นผม-ผิว-เล็บ

ฮอร์สเทล เกี่ยวอะไรกับ ซิลิกอน?

ฮอร์สเทล (Horsetail) (อ้างอิงที่ 4, 5) มีชื่อวิทยาศาสตร์คือ Equisetum arvense L. ในฮอร์สเทลมีสารสำคัญคือ ซิลิกอน (SIIcon) ซึ่งมีความสำคัญต่อผิวหนัง โดยซิลิกอนเกี่ยวกับการสังเคราะห์คอลลาเจนจึงช่วยเพิ่มความแข็งแรงและความยืดหยุ่นให้แก่ผิวเส้นผม ที่มีปริมาณ Silcon สูง จะช่วยลดอัตราหลุดร่วงของเส้นผม และยังเพิ่มความเงางามให้แก่เส้นผมเล็บ ซิลิกอนเป็นโครงสร้างสำคัญของเล็บ หากขาดชิลิกอนจะทำให้เล็บเปราะ แตกหักง่าย

แอล-เมไรโอนีน ,แอล-ซิสเทอีน ,วิตามิน และแร่ธาตุ

แอล-เมไธโอนีน (L-methionine) และแอล-ซิสเทอีน เป็นสารตั้งต้นในการสร้างเคราติน (Keroทัก) ซึ่งเป็นโครงสร้างสำคัญของเส้นผม (อ้างอิงที่ 6)

งานวิจัยเกี่ยวกับ แอล-ซิสเทอีน (L-Cysine) พบว่า ช่วยลลดอาการผมร่วงและเพิ่มความแข็งแรงให้แก่เส้นผม (อ้างอิงที่ 7) และยังพบว่าการใช้ L-Cysteine ร่วมกับวิตามินบีรวม ช่วยให้สุขภาพของเส้นผมดีขึ้นแข็งแรงขึ้น (อ้างอิงที่ 8)

ปัญหาผมร่วง อาจดีขึ้นได้ด้วยการเสริมวิตามินและแร่ธาตุ ซึ่งวิตามินและแร่ธาตุหลายชนิด มีความสำคัญต่อการเจริญเติบโตตามปกติของเซลล์ และอาจเกี่ยวข้องกับปัญหาผมร่วงในกรณีที่ร่างกายได้รับวิตามินและแร่ธาตุไม่เพียงพอ การขาดวิตามินดี, โฟเลต, วิตามินบี 12 และซีลีเนียม อาจมีความเกี่ยวข้องกับผมหงอก และการขาดวิตามิน แร่ธาตุในกลุ่มนี้ อาจทำให้ผมหงอกก่อนวัย (อ้างอิงที่ 9)

ในผู้ที่มีอาการผมร่วงทั่วไป มักจะพบว่ามีระดับของสารต้านอนุมูลอิสระบริเวณหนังศีรษะ ในระดับที่ต่ำ และมีงานวิจัยที่ให้วิตามินอีกับอาสาสมัครเป็นระยะเวลา 8 เดือน พบว่า มีจำนวนเส้นผมเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ (อ้างอิงที่ 10)

อีกงานวิจัย ในผู้ป่วยโรคผมร่วงฉับพลัน ที่ได้รับผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของกรดอะมิโน, ยีสต์, เคราติน และวิตามิน ซึ่งมีแคลเซียม-แพนโททีเนต (วิตามินปี 5) อยู่ด้วย พบว่า มีผมงอกใหม่ในระยะการเจริญเติบโต (Anagen Hair) เพิ่มขึ้น (อ้างอิงที่ 11) และมีการศึกษาว่า ในผู้ที่ผมหงอกก่อนวัยมักมีระดับแร่ธาตุเหล็ก, ทองแดง และแคลเซียม อยู่ในระดับที่ต่ำ (อ้างอิงที่ 12)

นอกจากนี้สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา ได้ออก ประกาศเรื่องการแสดงข้อความกล่าวอ้างหน้าที่ของสารอาหาร ของวิตามิน และแร่ธาตุ ที่เกี่ยวกับเส้นผม ผิวหนัง เล็บ ไว้ดังนี้ (อ้างอิงที่ 13)

• ไบโอติน มีส่วนช่วยคงสภาพปกติของเส้นผม มีส่วนช่วยคงสภาพปกติของผิวหนัง
• สังกะสี มีส่วนช่วยคงสภาพปกติของเส้นผม มีส่วนช่วยคงสภาพปกติของเล็บ มีส่วนช่วยคงสภาพปกติของผิวหนัง
• ซีลีเนียม มีส่วนช่วยคงสภาพปกติของเส้นผม มีส่วนช่วยคงสภาพปกติของเล็บ
• วิตามินเอ มีส่วนช่วยคงสภาพปกติของผิวหนัง
• วิตามินบี 2 มีส่วนช่วยคงสภาพปกติของผิวหนัง
• วิตามินซี มีส่วนช่วยในการสร้างคอลลาเจนเพื่อการทำงานตามปกติของผิวหนัง
• ไนอะซิน หรือวิตามินปี 3 มีส่วนช่วยคงสภาพปกติของเยื่อบุทางเดินอาหารและผิวหนัง

เอกสารอ้างอิง

1. A Review of the Use of Biotin for Hair Loss. Skin Appendage Disord. 2017 Aug.; 3(3): 166-169. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5582478/
2. รักษาผมร่วง ระงับผมหงอกก่อนวัยด้วยไปโอตินได้จริงหรือ?. โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย. https://chulalongkornhospital.go.th/kcmh/wp-content/uploads/2019/06
3. A 3-month, randomized, double-blind, placebo-controlled study evaluating the ability of an extra-strength marine protein supplement to promote hair growth and decrease shedding in women with self-perceived thinning hair. Dermatol Res Pract. 2015:2015:841570. doi:10.1155/2015/ 841570. Epub 2015 Mar 25. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4389977/
4. New insight into silica deposition in horsetall (Equisetum arvense). BMC Plant Biol.2011; 11: 112. https:/www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3160890/
5. Use of silicon for skin and hair care: an approach of chemical forms available and efficacy*. An Bras Dermatol. 2016 May-Jun; (91)3: 331-3335. https:/wwww.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/orticles/PMC4938278/
6. Nutrition of women with hair loss problem during the period of menopause.  Review Prz Menopauzalny. 2016 Mar;15(1):56-61. doi:10.5114/pm.2016.58776. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27095961/
7. Effects of the Usage of I-Cysteine (I-Cys) on Human Health. Molecules. 2018 Mar; 23(3): 575. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6017824/#B16-molecules-23-00575
8. “Let Food be Thy Medicine”: Value of Nutritional Treatment for Hair Loss. Int J Trichology. 2021 Nov-Dec; 13(6): 1-3.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8647708/
9. The Role of Vitamins and Minerals in Hair Loss: A Review. Dermatol Ther (Heidelb). 2019 Mar; 9(1): 51-70. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6380979/
10. Effects of tocotrienol supplementation on hair growth in human volunteers. Trop Life Sci Res. 2010 Dec;21(2):91-9.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24575202/
11. Dietary supplement increases anagen hair rate in women with telogen effluvium: results of a double-blind, placebo-controlled trial. Therapy (2007) 4(1),59-65. https://www.assospharma.com/pdf/panplus/Trueb2007.pdf
12. Relationship between Trace Elements and Premature Hair Graying. Int J Trichology.2018 Nov-Dec; 10(6): 278-283. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6369637/
13. ประกาศสำนักงานคณะกรรมการยาหารและยา เรื่องการแสดงข้อความกล่าวอ้าวอ้าวอ้าวอ้างหน้าที่ของสารอาหาร.https://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2562/E/146/T_0051.PDF